کارگر؛ حیات ملت

کارگران از ارزشمندترین طبقه و سودمندترین گروه در جوامع هستند. چرخ‌های جوامع بشری با دست توانای کارگران در حرکت و چرخش است. حیات یک ملت، مرهون کار و کارگر است. کار خلاصه نمی‌شود به جنبش مخصوص و کارگر خلاصه نمی‌شود به گروهی خاص؛ و به این انگیزه، روز کارگر روز همه ملت است نه بخش خاصی از آن.

کار بزرگترین و شاید زیربنایی ترین بخش زندگی انسان است، چراکه از کار می‌توان به جوهره درونی افراد پی برد وقتی این جوهره‌های درونی آشکار شوند و استعدادهای بالقوه به منصه ظهور برسند می‌توان به وجود جامعه ای پویا امیدوار بود.

اسلام به کار و کارگر ارزش بسیار والایی داده است، به گونه ای که کار کردن را از بزرگترین عبادت‌ها و وسیله ای برای تقرب به پروردگار شمرده است. پیامبر اکرم(ص) در حدیثی فرموده اند: «کسی که برای کسب درآمد حلال تلاش می‌کند در راه خداوند قدم نهاده است».

در اندیشه و مرام مولا علی(ع) کار از تقدس و احترام خاص برخوردار است، به همین رو مقرر داشت که برتری بعضی از مردم بر برخی دیگر صرفا براساس کار و فعالیت باشد، نه حسب ونسب موروثی و امتیازات قبیله ای و عشیره ای، چنان که گفت: «پاداش هرکس در قبال هر کاری است که انجام می‌دهد».

در آیات 39 تا 41 سوره نجم آمده است: «و این که برای انسان بهره ای جز سعی و کوشش او نیست و سعی او به زودی دیده می شود و سپس به او جزای کافی داده خواهد شد». از نظر امام خمینی(ره) اگر در گذشته کار اهمیت و ارزش شخصی و اجتماعی داشت و برای سالم سازی و رشد انسان و جامعه مفید بود در زمان ما ارزش سیاسی و ملی بسیار بالایی نیز پیدا کرده است زیرا روحیه کارگریزی و باطل ماندن توان کاری یک جامعه، سبب می‌شود که آن جامعه به جوامع دیگر وابستگی سیاسی اقتصادی و صنعتی و…پیدا کند.

زمانی که پیامبر گرانقدر اسلام(ص) بر دستان کارگر بوسه می‌زنند، به تکریم، همه کرامت‌های انسانی و استعداد خدادادی او را و همه جامعه کارگری را شکوفا می‌کنند که این شکوفایی فرهنگی، اقتصادی و اخلاقی و جامعه را هم به دنبال دارد.

باز رسول مکرم اسلام(ص) انسان را به کار بهینه هم تعلیم می‌فرمایند، چنانکه نقل شده است وقتی کسی قبر می‌ساخت، پیامبر با تأکید او را از سست چینی قبر پرهیز دادند و یا خود قبر را محکم کردند و فرمودند کار خود را محکم کنید.

پس از این منظر دست کارگری شایسته بوسه پیامبر است که کار را شایسته انجام دهد و کار شایسته تقدیر است که کارگر را هم شایسته قدردانی می‌کند و کارگر شایسته با کار شایسته، جامعه شایسته را هم می‌سازد.

پس یادمان باشد کاگر کسی است که هم کار می‌کند و هم کار را درست انجام می‌دهد و الا هستند کسانی که کار می‌کنند اما حاصل کار آنها، جز ویرانی، نتیجه ای ندارد. هستند کسانی که کار می‌کنند اما با معیوب کاری با غل و دغل و غش، ایمان خویش را هیزم آتش می‌کنند و اعتماد مردم را می‌سوزانند.

پس وقتی از کارگر و کار سخن می‌گوییم و از تقدیری شایسته که باید بشنوند و ببینند، منظور کارگر و کار صالح است، همان چیزی که باعث سرفرازی جامعه می‌شود. آری کار و کارگر را باید تکریم کرد.

حق شان را داد قبل از آن که عرق جبین شان خشک شود. نوآوری‌ها و خلاقیت‌های جامعه کارگری را باید چنان قدر دانست که به فناوری تبدیل شود و در خدمت به جامعه قرار گیرد. باید فضا را به گونه ای مهیا کرد که کارگر، بدون هراس، بدون استرس، بدون هیچ انگیزه بازدارنده ای، به کار تولید و نوآوری، همت کند.به دیگر عبارت باید شرایط در محیط‌های کار چنان باشد که کارگر دغدغه ای جز کار نداشته باشد.

ما اگر بخواهیم کار براساس فرهنگ اسلامی به بهترین نحو شکل گیرد باید محیط کار و روابط کاری را هم براساس «فرهنگ اسلامی» تعریف و مدیریت‌ها را هم کارا کنیم تا همه ظرفیت‌ها به فعلیت برسد و کار و کارگر نیز شأن شایسته خویش را بیابند و قدر ببینند و بر صدر نشینند تا ایران نیز در عرصه کار و تولید، صدرنشین باشد.

امام خمینی (س) زنده بودن روح کار و کارگری را یکی از عوامل شادابی جامعه و پیشرفت و ترقی در ابعاد مادی و معنوی می‌دانستند و همواه پیرامون ابعاد گوناگون کار و کارگری مطالبی بیان می‌فرمودند:

«اختصاص یک روز به کارگران شاید به لحاظ تشریفات و تعظیم باشد و الّا هر روز روز کارگری است و کارگران است بلکه عالم از کار و کارگر تشکیل شده است. اینکه ما یک روز اختصاص بدهیم به کارگر، مثل این است که یک روز را اختصاص بدهیم به نور، یک روز را اختصاص بدهیم به خورشید. هر روز نور هست و روز نور است، هر روز، روز خورشید است؛ لکن شاید این برای یک تشریفات و تعظیمی باشد، از این جهت مضایقه نیست، لکن اگر واقع بینی باشد، کار و کارگر در تمام عوالم ما قبل طبیعت و عالم طبیعت و عوالم ما بعد الطبیعه، کار و کارگر همه جاست و تمام موجودات عالم، چه موجودات قبل از طبیعت باشد و چه موجودات طبیعی باشد و چه موجودات بعد از طبیعت، همه از کارگر پیدا شده است، و کار نظیر «وجود» است که در همه شئون عالم دخالت دارد.» (صحیفه امام؛ ج 7، ص 171)

نویسنده: : محمود افشاری

منبع: عصر اصفهان

برچسب ها: کارگر , محمود افشاری