یادی از خاطره سازان

یکی از بزرگان ادب گفته :

نام نیک رفتگان ضایع مکن / تا به ماند نام نیکت برقرار

هر که خیری کرد و موقوفی گذاشت /رسم خیرش همچنان برجای دار

نام نیکو، گر بماند زآدمی /  به کزو ماند سرای زرنگار«سعدی»

• میرزامهدی خان استرآبادی :

با ورود استرآبادی به قریحه عطاآباد، یکی از خدمات وی، به حفرچندین رشته قنات همت گماشت . زمین های بایر را به دایر(درآن کشت شود) تبدیل کرد .

گر نویسم شرح آن بی حد شود/مثنوی هفتاد من کاغذ شود «مولوی»

• حاج شیخ محمد زمان

در کتاب سیمای دهاقان آمده است : «وی از طایفه کشکولی ایل قشقایی ست. برای ادامه تحصیل به نجف اشرف عزیمت کرد و پس از 20سال اقامت به ایران برگشت ».

به غایت زیبا می نوشت و در تند نویسی و ریزنویسی نیز مهارت داشت. نخستین کار مهم خود را با تحریر قرآن مجید آغاز کرد . وی علاوه بر جنبه های دینی، فرهنگ نگاری را پیشه خود کرد . او توانست مطالب شاهنامه فردوسی را که در فراز فرهنگ جهانی جا گرفته، پا به پای عظمت سروده حکیم طوس ، ترسیم نموده و جلوه ای تابناک از هنر و ادب را با هم رقم زند و بدین صورت یک خلقت با شکوه از عظمت پروردگار و بنده او در آیت الکرسی به تصویر کشانده است .

استاد بزرگ سید مصطفی مجرد شهرضایی، در وصف خطایی  سه مقاله در مورد شرح حال و نمونه اشعار و فرزندان ایشان به رشته تحریر درآورده است .

در کتاب سیمای دهاقان آمده است : «خطایی  در نظم و نثر استعداد و علاقه خواست داشت . هم چنین اشعار گوناگون در مدح اهل بیت می سرود، تابلوهای نقاشی او هم اکنون در دهاقان در منزل اقوام ، دوستان و در شهرستان سی سخت موجود است . بر اساس سند شماره 5 ضمائم اداره حکومت اصفهان مستظهر به تایید وزارت داخله آن زمان ، مرحوم حسینقلی خان به عنوان حاکم دهاقان منصوب شد و با همکاری مردم نقش مهمی در امنیت منطقه و جلو گیری از تهاجمات و غارت ساکنان دهاقان ایفا کرد ».

به گفته خسرو احتشامی : خطایی، در هنر خوشنویسی، نقاشی، تیراندازی، عکاسی و غزل سرایی، قصیده، رباعی و مثنوی استاد بود و به زبان انگلیسی و ترکی تسلط داشت. مرحوم سید جواد فاطمی که مردی منصف و با ایمان بود در وصف ناموس پرستی خان که رئیس آبادی بود حکایت ها می گفت .

3 – ملاشکراله رضوانی پدر فرهنگ نوین دهاقان .

یکی از شاگردان او مرحوم هاشم سیاره (متخلص به آشفته) در وصف استاد خود اشعاری زیبا سروده است . در کتاب سیمای دهاقان آمده است : « رضوانی برای ادامه تحصیل به اصفهان رفت و در مدرسه صدر در نزد علمای آن دیار به ویژه حکیم جهانگیرخان تحصیل و کسب فیض نمود . سپس در مدرسه مرحوم حاج شیخ محمدعلی نجفی از محضر مرحوم حاج آقا نورا… نجفی و حاج شیخ مهدی نجفی بهره برد و در مدرسه شاهی اصفهان و مدرسه جده کسب دانش نمود. در سال 1305ش با درخواست های اهالی و با همت رضوانی اولین مدرسه به شیوه جدید در دهاقان شروع به کار کرد . ایشان از سال 1305 تا 1314 ش مسؤلیت مدرسه مذکور را به عهده داشت .»

رضوانی در سال 1306 امتیاز دبستان دخترانه دهاقان را گرفت(همزمان با شهرضا) که این عزیزان نیز در جرگه طالبان علم درآیند .

اما مخالفان با رضوانی علم مخالفت برافراشتند . شور و شوق دختران تا سه دهه به حاشیه رفت . جهل و بیسوادی مخالفان باعث شد که برخی از خانواده ها به منظور تحصیل فرزندان به سایر شهرستانها مسافرت کنند که این مسافرت بی نتیجه نبود .

دراینجا باز لازم می آید که رضوانی به فصاحت و بلاغت به شاگردان پند می داد و درس می گفت : که ای عزیزان من، چنانچه می خواهید در آینده ای نزدیک آموزگار یا مهندس و یا پزشک شوید، بایست علم نوین بیاموزید . تلاش رضوانی سرانجام به بار نشست وشاگردان او اکثراً معلم و برخی پزشک شدند . دکتر خواجوی ، دکتر ایرج امید و…

4 – حاج ملا حسین امین جعفری .

به نقل ازمحمدرضا کوهستانی : «حاج ملاحسین در قحطی  به داد مردم رسید . محرومان و مهجوران را رسیدگی می کرد . کمتر کسی لایق این کار بود ».

نمی توان برهه هایی از تاریخ را که شخصیت هایی بزرگ چون فرشته نجات به فریاد مردم مظلوم ستمدیده و قحطی زده رسیده اند را نادیده گرفت  . ایشان (حاج ملاحسین)برای همیشه جاودانه خواهد ماند .

در کتاب سیمای دهاقان آمده است :… مرحوم حاج ملا حسین امین جعفری در سال 1328 هجری قمری . به اصفهان رفته و از محضر حکیم جهانگیرخان قشقایی سود جست و در سال 1328 ق به مدرس حکیم بزرگوار حاج شیخ محمد خراسانی راه یافت . در سال 1334 ق . پس از 16 سال کسب علم و معارف اسلامی به موطن خود مراجعت نمود و تشنگان علم و ادب را گوارای نورانیت و اخلاق بخشید .

نگارنده : همه آنان رفته رفته جوانی را به پیری رسانیدند و سربلند از این دنیا رفتند .

نویسنده: حکمت اله زمانی

منبع: عصر اصفهان

برچسب ها: میرزا مهدی خان استرآبادی