«استاد سخن» سعدی شیرازی

بی‌تردید سعدی یکی از پایه‌های بنای استوار زبان و ادب فارسی است و شعر و نثر او شکوه‌مندانه در فرهنگ امروز می‌درخشد. سعدی به فرهنگ‌های زمان خود اعم از فرهنگ ایرانی و اسلامی تسلط داشته و کلیات او نمادی پرشگون از فرهنگ اسلامی و ایرانی است. قرآن کریم و احادیث نبوی، سرگذشت عارفان و علما و فیلسوفان جهان اسلام و سرزمین‌های عربی و فرهنگ مردم شیراز در آن روزگار، تنها بخشی از مآخذ و منابع سعدی در آفرینش آثار ماندگارش بوده است. شاید یکی از دلایل جاودانگی نام بلندآوازه‌سعدی و آثار بی‌نظیر وی، همین ویژگی جامع‌الاطراف و چند بعدی بودن اوست. او تجربه جامعه‌ انسانی خود را در کلیاتش به تصویر کشیده و ما را از این معارف برخوردار ساخته‎؛ معارفی که پس از گذر قرن‌ها برای تمامی نسل‌های بشری تازگی دارد و دغدغه جامعه انسانی آن‌هاست. او با در اختیار داشتن فرهنگ اسلامی و توأمان ساختن آن با روح و بینش ایرانی، فارغ از هر نوع نگاه و اندیشه سطحی، بنای رفیعی را برافراخته که بر فراز آن انسان‌ها از هر رنگ و‌نژاد و با هر نوع باور و آیینی می‌توانند به رستگاری حقیقی دست یابند.
یکی از خصوصیات شخصیتی و ذاتی سعدی در چنین موقعیتی، تدبیر و موقع شناسی اوست که ریشه در آزادگی و بی طمعی او از امیران و یا پادشاه وقت داد. او در خلال قصاید و مواعظ و حکایات پندآموز خود، نخست شرح وظایف یک فرمانروای عادل و مردمی را به نحو شایسته به امیر وقت القا و تلقین می کند و سپس برنامه کاری او را که در حقیقت رساله رستگاری‌ست در طی همان مبحث با لحنی که از تهدید و تحذیر نیز خالی نیست، به او گوشزد و ابلاغ می کند و به شیوه‌ ای رندانه و زیرکانه از طبقه محروم جامعه یعنی به اصطلاح روزگار او، رعیت دفاع می کند و همواره تکیه اصلی کلام سعدی بر حفظ حقوق رعیت و رعایت عدالت اجتماعی ا ست . این که بسیاری بر این باورند که خطه فارس به دلیل وجود شیخ سعدی علیه الرحمه- از تعدی و تجاوز عمال مغول مصون مانده، سخن گزافی نیست که بلندطبعی و وارستگی او از قید هوس ها و تمنیات بشری سعدی را نزد امیران جایگاهی والا و شانی فاخر بخشیده است که “سر فرو نکند همتش به هر جایی.

”( انجمن آثار و مفاخر فرهنگی)

نویسنده: : رضا سلمان منش

منبع: عصر اصفهان

برچسب ها: سعدی