خرید فله ای و فروش مثقالی زعفران ایران توسط افغانستان

در همین خصوص کشت محصولات کم‌ مصرف آب مانند زعفران به کشاورزان توصیه شد . کارشناسان علوم کشاورزی هم معتقد هستند با توجه به نیاز کم این محصول به آب، در مناطقی مانند اصفهان که سطح آب آن به پایین‌ترین میزان خود رسیده است با تغییر الگوی کشت به سمت کاشت زعفران خواهد رفت. حتی بر اساس گفته مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان کاشت زعفران در این استان سابقه‌ای ۸۰۰ ساله دارد و مطالعات تاریخی نشان می‌دهد زعفران مرغوب اصفهان شهرت جهانی داشته است.

گفته می‌شود اصفهان، تیران و کرون، شهرضا و برخوار از مهم‌ترین تولید کنندگان زعفران در این استان هستند که محصولشان حتی ظرفیت رقابت با زعفران خراسان را نیز دارد.

این در حالی است که به گفته مهدی احمد پور کارشناس کشاورزی ، زعفران ایران با وجود مرغوبیت بالا، بسته‌بندی چندان مناسبی ندارد. در حالی که با بسته‌بندی مناسب و توجه به سلیقه مصرف‌ کننده‌های مقاصد مورد هدف، می‌توان دیگر کشورها را از عرصه رقابت خارج کرد و زعفران ایران را در جایگاه واقعی خود قرار داد.

باید این نکته در نظر گرفته شود در کنار گسترش کشت این محصول باید به نکاتی همچون بازار فروش و برند سازی و بسته بندی توجه زیادی داشت  چراکه ضمن ایجاد اشتغال در استان در شرایط کم آبی به دلیل فروش مناسب، درآمدزایی مناسبی برای استان را به همراه دارد.

احمد پور در ادامه با بیان اینکه نمی‌توان زعفران را جایگزین محصولاتی چون برنج کرد، اضافه می کند : با این وجود  کشت زعفران دارای ارزش اقتصادی بالایی است.

احمد پور می گوید : گیاه زعفران نیاز کمی به آب دارد و نسبت به هزینه‌هایی که برای کاشت و برداشت آن می‌شود، ارزش اقتصادی زیادی دارد. از این رو همخوانی شرایط رشد گیاه زعفران با شرایط کم‌آبی استان باعث شده کشاورزانی که قادر به تقبل هزینه‌های کشت این محصول هستند استقبال خوبی از کاشت آن داشته باشند.

• زعفران ایرانی به سرنوشت پسته و فرش دچار شد

به گفته فرشید منوچهری دبیر شورای ملی زعفران افغانستان سال گذشته ۴۰ تن زعفران از ایران خریداری کرد و سپس در بازار‌های خود ما بفروش رساند.

منوچهری درباره بازار زعفران و مصرف خارج و صادرات این محصول می افزاید : مصرف داخلی زعفران بستگی مستقیم به سطح درآمد افراد جامعه و قیمت آن دارد طبیعی است وقتی زعفران کیلویی به ۷۰ تا ۸۰ میلیون تومان رسیده مصرف داخل به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد، چون سطح درآمد مردم بالا نرفته و این در حالی است که زمانی تا ۲۵ درصد زعفران کشور در بازار داخل بفروش می‌رسید، ولی امروز این ارقام رویایی است.

دبیر شورای ملی زعفران درباره صادرات بیان می کند : در ۶ ماه ابتدای سال ۱۴۰۲ صادرات خوبی داشتیم، اما در ۶ ماه دوم، چون صادرات به چین کاهش پیدا کرد و در نتیجه حجم صادرات کم شد.

وی رقم صادرات سال ۱۴۰۲ را حدود ۲۱۷ تن و ۴۰۶ کیلو اعلام می کند و می گوید : بیشترین بازار صادراتی ما امارات، چین، اسپانیا، افغانستان و قطر بوده است که این کشور‌ها رقبای زعفران ایران هم هستند در واقع کشوری مثل افغانستان زعفران را خود به مصرف نمی‌رساند بلکه آن را به عنوان محصول تولیدی افغانستان به مقاصد صادراتی کشور ما و آن هم با قیمت بالاتر صادر می‌کند و این رویه در مورد دیگر کشور‌ها از جمله امارات، اسپانیا و چین هم صادق است به این معنا که زعفران ایران را خریداری کرده و با بسته‌بندی کشور خودشان به بازار‌های جهانی عرضه می‌کنند یعنی مشابه همان اتفاقی که در مورد پسته و فرش ایران رخ داده در مورد زعفران هم تکرار شده است.

• بازارهای صادراتی را تقدیم افغانستان کردیم

علی حسینی عضو شورای ملی زعفران ایران نیز در این باره می گوید : بازارهای صادراتی که سال‌ها پیش با زحمت آماده کرده بودیم را به دلیل عدم مدیریت در تولید، برداشت و صادرات دو دستی تقدیم افغانستان و برخی کشورهای دیگر کردیم.

حسینی با بیان اینکه در گذشته تولید کننده بیش از ۹۰ درصد زعفران دنیا بودیم، اظهار می کند : در حال حاضر اما این درصد کمتر شده و حتی کمتر نیز خواهد شد، زیرا تولید زعفران به دلیل عدم آموزش‌های درست در کاشت، داشت و برداشت کاهش یافته و قیمت آن نسبت به ۵ ماه گذشته حدود ۴ برابر بیشتر شده است.

وی ادامه می دهد: درست است که افزایش قیمت ممکن است تا جایی به نفع تولیدکننده باشد، اما در یک نقطه‌ای بازارها و مشتریان خود را از دست می‌دهیم.

• زعفران ایران به اسم کشورهای دیگر صادر می‌شود

عضو شورای ملی زعفران ایران در ادامه با بیان اینکه زعفران ایران از کشور خارج می شود و سپس با اسم کشورها دیگر مجددا صادر می شود، می افزاید: افغانستان کمتر از ۲۰ تن زعفران تولید می کند ولی حدود ۷۰ تن صادرات دارد. این یعنی زعفران ما به آنجا می رود و سپس بسته بندی شده و از آنجا صادر می شود.

به گفته وی عمده ترین وارد کننده زعفران ایران، افغانستان و سپس امارات، اسپانیا و چین است. این یعنی بازاری که سال‌ها پیش با زحمت آماده کرده بودیم دو دستی تقدیم افغانستان شد و آنها نیز به هند، عربستان و آمریکا صادر می کنند.

حسینی بیان می کند : هند تعرفه سنگینی برای واردات زعفران از ایران دارد به همین دلیل زعفران ایران وارد افغانستان شده و سپس به هند می رود.

این فعال بخش کشاورزی با بیان اینکه نگاهمان به تجارت با زعفران تنها از مسیر خام فروشی است، اظهار می کند : علاوه بر مشکلاتی که در بخش آموزش و مدیریت تولید و بسته بندی زعفران وجود دارد، صادرات نیز با موانعی همراه است و دولت باید این موانع صادراتی را بردارد. وقتی موانع موجود باشد امکان صادرات نیست. معافیت تعهد ارزی از صادرکنندگان محصولات کشاورزی باید اولویت اول دولت باشد.

با توجه به گفته کارشناسان امر در هر مترمربع زمین باید یک گرم زعفران خشک تولید کنیم، اما در حال حاضر در هر هکتار ۲۰۰ میلی گرم تولید می‌شود. این یعنی منابع ارزشمند آب و خاک و انرژی برای تولید صرف می شود اما عملکرد در واحد سطح بسیار پایین است. باید عملکرد را افزایش دهیم. وزارت جهادکشاورزی باید در این بخش جدی‌تر باشد، زیرا با حرف و وعده نمی‌توان به این مهم دست یافت. در صورتی که مسئولان در خصوص افزایش میزان تولید ، برند سازی و بسته بندی برنامه ای دقیق و قابل اجرا نداشته باشند خیلی زود دیر می شود و در سال های آینده فرصتی برای حفظ این سرمایه ملی نخواهیم داشت .

نویسنده: : مریم رضایی

منبع: عصر اصفهان

برچسب ها: افغانستان , زعفران , صادرات زعفران