25 آبان 1400 - 11:23 ق.ظ

از سنگ تا رنگ قصه یک هنرمند از ابتدا تا اکنون است (+فیلم و عکس)

داستان تولد یک هنرمند از زمان خلق اولین اثرش روایت می شود، و این قصه یکی بود و یکی نبود نیست فصل جا ماندن از دنیای واقعیت است عالمی به ابعاد معراج، کنکاش برای دیدن نور، این جا ماندن، کاستی نیست! عرش اعلاست برای هنرمند، سفری به عالمی فراتر از حقیقت است، جایی غیر از دنیای فانی و او راز ابدیت را فهمیده است و در سر انگشتانش مدام رقص سماع عشق را تمرین می کند مکاشفه ای در عالم ماورا ....

عصر اصفهان، با یکی از هنرمندان (نقاش، گرافیست، تصویرگر،انیمیشن ساز، نویسنده و کارگردان و یکی از اساتید برجسته دانشگاه در رشته های مختلف هنر) گفت وگویی ترتیب داده است تا بر این موضوع صحه بگذارد که در گوشه و کنار شهر اصفهان هنرمندانی زیست می کنند که شاید تا به حال اسمی در رسانه ها از آنان برده نشده است یا اگر بوده به راحتی از کنار آنان عبور کرده ایم و از این دست هنرمندان بلند آوازه جایی در همین نزدیکی، بسیار زیاد هستند درخشان تر برجسته تر و در شهر خود غریب تر، محمد رضا قربانی متولد 1345 در یک خانواده متوسط به دنیا آمد، از دوران کودکی به نقاشی و کارهای هنری علاقمند بود. به طوری که در بین هم کلاسی ها و اقوام با عنوان کسی که خوب نقاشی می کند شناخته شد.
از سال 1361 به صورت حرفه ای کار نقاشی را در کنار برادر بزرگترش که در زمینه نقاشی پرتره کار می کرد آغاز نمود. مهدی مشوق او برای پا گذاشتن در دنیای هنر بود و باعث شد به سطحی از تبحر و شهرت در بین نهاد ها و سازمان های مختلف از جمله تبلیغات سپاه پاسداران، بنیاد شهید، جهاد سازندگی ، و شورای هماهنگی تبلیغات برسد. در ادامه، گفت وگو را از زبان این هنرمند می خوانیم؛

عمده فعالیت های حرفه ای من بین سال های 61 تا 65 نقاشی پرتره ی شخصیت ها و شهدا بود و کارهای من در همه نقاط اصفهان دیده میشد و حتی در شهرهای اطراف اصفهان هم فعالیت می کردم و این سفارش ها به جاهایی حتی دورتر برده میشد.
به یاد می آورم در آن زمان جثه بسیار کوچکی داشتم و کارهای بزرگی را انجام می دادم مثلا در ابعادی به طول 5 متر و 6 متر که کسی باورش نمیشد. در همین دوران به عنوان نیروی تبلیغاتی سپاه یک دوره به جبهه اعزام شدم و در لبنان هم دوره ای مشغول فعالیت های تبلیغاتی شدم.
در طی همین سال ها به تشویق دوستان از دبیرستان به هنرستان تغییر رشته دادم و در رشته نقاشی طبیعت در هنرستان هنرهای زیبای اصفهان مشغول به تحصیل شدم. آن سال، اولین سال شروع فعالیت هنرستان بعد از تعطیلی انقلاب فرهنگی بود و ما اولین هنرجوهای هنرستان هنرهای زیبای اصفهان بعد از انقلاب بودیم.
همه ی هم کلاسی هایم با انگیزه و علاقه به این رشته وارد شده بودند و من در کنار آن ها توانستم به سطح بالاتری برسم.
بعد از اتمام تحصیلاتم در کنکور هنر شرکت کردم و در دانشکده هنرهای زیبا ی دانشگاه تهران در رشته نقاشی پذیرفته شدم. تحصیلات دوره کارشناسی من حدود پنج سال (از سال 65 تا سال 70) طول کشید.
در طی دوره تحصیل در دانشگاه کمتر فرصت کار حرفه ای داشتم و بیشتر وقتم صرف تحصیل شد. به هر حال برای اینکه کمک خرجی داشته باشم و بتوانم هزینه های زندگی دانشجویی خود را تامین کنم فرصت های بین تعطیلی ها را به اصفهان می آمدم و فعالیت های سابقم را انجام می دادم تا درآ مد مختصری داشته باشم .

*بازگشت به اصفهان و شروع همکاری برای اولین جشنواره کودک و نوجوان
بعد از دوره اتمام کارشناسی بلافاصله کنکور کارشناسی ارشد دادم. در زمانی که من درکنکور شرکت کردم هنوز برای رشته های هنری در ایران امکان ادامه تحصیل وجود نداشت و ما برای اعزام به خارج کنکور دادیم. دو رشته مد نظر من بود، یکی گرافیک با گرایش تصویر سازی بود و یکی انیمیشن، که در هردو رتبه قبولی را کسب کردم و بعد از انتخاب رشته در اولویت اولم که تصویر سازی بود قبول شدم و قرار بر این شد که این رشته در دانشگاه تهران ایجاد شود که البته با یکسال تاخیر از سال 71 دوره کارشناسی ارشد من شروع شد. بین سال های 69 تا 71 یعنی اواخر دوره کارشناسی، زمانی که واحدهایم تمام شده بود و پایان نامه کارشناسی را ارایه می دادم تا زمانی که کلاس های کارشناسی ارشد شروع می شد فرصتی بود که به اصفهان برگردم و فعالیت حرفه ایم را از سر بگیرم.
در این زمان کارهای نقاشی خیلی کمتر شده بود، دوره تبلیغات بود و کارهای تبلیغاتی که مربوط میشد به سازمان ها یا کارخانه های مختلف و شرکت های تولیدی مختلف.
من هم متمرکز شدم روی کارهای گرافیکی و با مراکز و سازمان های مختلفی وارد همکاری شدم. مراکزی همچون حوزه هنری و سازمان تبلیغات اسلامی، جشنواره بین المللی کودک و نوجوان که تازه به اصفهان آمده بود و اولین جشنواره فیلم کودک بود که در اصفهان برگزار می شد، شهرداری و ذوب آهن اصفهان، فولاد مبارکه که تازه کارش را شروع کرده بود و مراکزی نظیر این ها بیشترین سفارش دهنگان کار من بودند.

در کنار فعالیت های حرفه ای بخشی از وقت خود نیز را صرف آموزش می کردم، دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی مثل دانشگاه هنر ، دانشگاه سوره ، دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه هایی که آن زمان رشته های هنری داشتند از من دعوت می کردند و بیشتر در رشته نقاشی یا طراحی تدریس داشتم، در همین زمان اولین کلاس های آمادگی کنکور هنر در اصفهان را تاسیس کردم که هنر جو هایم در حال حاضر از اساتید برجسته رشته های هنری در دانشگاه های اصفهان هستند.

*درک محضر اساتیدی همچون مرحوم ممیز و نورالدین زرین کلک پدران گرافیک و انیمیشن ایران

باشروع کلاس های کارشناسی ارشد برای ادامه تحصیل مجددا راهی تهران شدم. فعالیت حرفه ای ام کمتر شد و بیشتر وقت خود را صرف درس و دانشگاه می کردم و البته همچون گذشته هر از گاهی جهت کسب در آمد و گذران زندگی دانشجویی کارهایی سفارش می گرفتم. دوره ارشدم به این دلیل که اولین دوره مقطع کارشناسی ارشد در ایران بود چهار سال طول کشید، یعنی از سال 71 تا سال 74
البته دوره بسیار پرباری بود. در این دوره افتخار تلمذ و درک محضر اساتیدی همچون مرحوم ممیز پدر گرافیک ایران، نورالدین زرین کلک پدر انیمیشن ایران واساتید برجسته دیگری که همه مطرح و نامی هستند را داشتم.

*موسسه «سرو» ماحصل سال ها تلاش و کوشش
بعد از تمام شدن این دوره به اصفهان برگشتم و سعی کردم فعالیت های حرفه ای خود را با توجه به ارتباطاتی که از قبل داشتم از سر بگیرم در ضمن در کنار فعالت های حرفه ای ام همیشه وقتی را هم به تدریس به خصوص در مراکز آموزش عالی و دانشگاه ها انجام می دادم. در همین سال بعد از بازگشت به اصفهان ازدواج کردم و یک سال بعد وارد خدمت سربازی شدم. بعد از آن در سال 77 مجددا روی کار حرفه ای به خصوص گرافیک و تبلیغات متمرکز شدم و کانون تبلیغاتی سرو را تاسیس کردم .طی سال های 1377 تا 88 عمده فعالیت های حرفه ای من در تصویر سازی و گرافیک و تبلیغات بود و با مراکز متعددی همکاری داشتم.

*شروع قصه انیمیشن های سه بعدی
کارهای زیادی انجام دادم، طراحی پوستر، تصویر سازی و صفحه آرایی کتاب، هفته نامه و ماهنامه، کارهای چاپی مثل بروشور و کاتالوگ و بسته بندی، حتی طراحی تمبر هم کار کردم.
همیشه علاقمند بودم در حوزه های مختلف هنری دستی داشته باشم و تجربه ای کسب کنم. بنابر این وقتی را برای دیدن آموزش انیمیشن سه بعدی قرار دادم. در سال 1379 اولین کار حرفه ای ام را در زمینه انیمیشن انجام دادم که آرم استیشن صدا و سیمای مرکز اصفهان بود. از دیگر کارهای من در حوزه انیمیشن به صورت حرفه ای، ماجراهای پنج انگشت هست که یک سریال پنجاه قسمتیه کودکانه است. قسمت های دو دقیقه ای که بر اساس اشعار آقای مصطفی رحماندوست و به سفارش شبکه دو طی سال های 85 تا 86 انجام شد.

*تغییر مسیر حرفه ای در آن سوی مرزها جایی در هندوستان …
سال 89 به واسطه ی یکی از دوستان و هم کلاسی های دوره هنرستانم، آقای عادل عدیلی از طرف یکی از استودیوهای جلوه های ویژه کامپیوتری سینمای هند دعوت به همکاری شدم. بعد از یک دوره کوتاه حضور در استودیوی هندی جهت آشنایی با تیم و کارگردان فیلمها، به مدت دو سال سرپرستی یک تیم کوچک متشکل از بچه های اصفهان برای همکاری با آن استودیوی هندی را به عهده داشتم. در این مدت سه کار سینمایی را در خصوص ساخت جلوه های ویژه با این استودیو انجام دادیم. به این ترتیب یکبار دیگر مسیر حرفه ای من تغییر کرد و ارزحوزه گرافیک به حوزه انیمیشن و سینما تغییر جهت دادم. با شدت پیدا کردن تحریم ها ارتباط ما با کمپانی هندی ضعیف و ضعیف تر شد تا اینکه عملا این ارتباط قطع شد.

*ساخت انیمیشن از سنگ تا رنگ تجربه ای فاخر
طی سال های 1391 به بعد، یعنی بعد از همکاری با سینمای هند تا الان، عمده فعالیت های حرفه ای من در حوزه انیمیشن، گیم و سینما بوده ،سفارش های متعددی از داخل و خارج از کشور در زمینه گیم و انیمیشن یا جلوه های ویژه سینمایی داشته ام که به صورت دور کاری و موردی انجام میشده.
آخرین کاری که انجام داده ام یک انیمیشن بلند هست به نام “از سنگ تا رنگ” که یک مستند تمام انیمیشن است که مراحل تولید فولاد در مجتمع فولاد مبارکه را نشان می دهد. برای ساخت این انیمیشن پنجاه دقیقه ای، مدت یکسال تعداد 12 نفر با تخصص های مختلف در زمینه ی انیمیشن سه بعدی و جلوه های ویژه فعالیت داشتند. تهیه کننده گی و کارگردانی این اثر منحصر به فرد و فاخر به عهده من بود و سرپرستی اجرایی تیم بعهده ی دوست و همکار خوبم آقای احسان سراهیان.

*سپاسگزاری

در شکل گیری مسیر هنری که من طی کرده ام آدم های زیادی نقش داشته اند و آنچه که من امروز هستم را مرهون این افراد می دانم. متاسفانه این امکان وجود ندارد که از همه آنها نام ببرم ولی با اشاره به برخی از آن ها مراتب قدردانی خود را اعلام کنم. در درجه اول خانواده ام، پدر و مادرم که در حال حاضر در بین ما نیستند خواهر و برادرانم به خصوص مهدی که قبلا از او نام برده ام. اساتید خوب دوره هنرستانم، هم کلاسی هایم به خصوص دوست خوبم عادل عدیلی، همسر مهربان و فداکارم که با همه سختی ها و مشکلات زندگی هنری ام همیشه مشوق و همراهم بوده، اساتید برجسته دانشکده هنرهای زیبای تهران، شادروان مرتضی ممیز و استاد نورالدین زرین کلک که افتخار شاگردی آنها را داشتم و البته همه دوستان و همکارانی که تعاملاتی با هم داشته ایم و از آنها چیزی را یاد گرفتم و به دانشم اضافه شد.

*سخن آخر
در طول چهل سال فعالیت هنری مستمری که داشته ام همیشه علاقمند بودم و سعی کردم زمینه های مختلف هنری را تجربه کنم. نقاشی گرافیک، تصویر سازی، انیمیشن، گیم و سینما فعالیت هایی بوده که به صورت حرفه ای در آنها وارد شدم. در خلال این فعالیت ها همیشه زمانی را به تدریس اختصاص داده ام و به عنوان زکات العلم سعی کرده ام از آنچه که آموختم و تجربه کردم، به علاقمندان وجویندگان علم و هنر منتقل کنم.
و اکنون بعد از سال ها، به لطف مصاحبه ای که با من انجام شد فرصتی پیش آمد تا به آنچه پشت سر گذاشته ام و حاصل عمر هنری و حرفه ای من بوده نگاهی داشته باشم.
با یک حساب سر انگشتی تعداد کارهایی که در زمینه های مختلف هنری انجام داده ام فکر میکنم به بیش از 4000 هزار اثر و تعداد هنرجوها یی که در رشته های مختلف داشته ام به بیش از 1000 نفر می رسد، ولی همچنان اشتیاق به یادگیری و پیشرفت و کسب تجارب جدید در من وجود دارد و عاشق تدریس هستم.

پیج اینستاگرام محمد رضا قربانی: mohamadrezaghorbani9@