اوقات شیرین با قهوه تلخ 

میثم، چند سالی هست در این حرفه مشغول به کار است؛ وقتی کاپ قهوه را می گذارد روی پیشخوان، بوی گَس و تلخش می پیچد توی فضا؛ او هر روز همین موقع صبح، مغازه را باز می کند. او حتی زودتر از کله پزی های این خیابان، قهوه فروشیش به روی مشتریان باز است. میثم، علتش را انگیزه قهوه فروشان برای رضایت مشتریانشان می داند. به گفته این مغازه دار، پیک مشتری های او دم صبح و دم غروب است؛ کارمندان و یا کارگرانی که برای نشاط بیشتر یک فنجان قهوه می نوشند تا روز خودشان را با انرژی بیشتری با این نوشیدنی تلخ آغاز کنند و اوقات شیرینی برای خودشان بسازند.

به نظر میثم، گرچه کسب درآمد هم یکی از دلایلی است که باعث می شود قهوه فروش ها زمستان و تابستان صبح خیلی زود در مغازه هایشان حضور داشته باشند؛ اما مهمتر از آن، لبخند مشتریان و نشاطی است که به آنها می دهی و انگیزه ای می شود برای اینکه از خواب دم صبحت بگذری و بیایی اینجا.

میثم ادامه می دهد: از وقتی که بازار مصرف قهوه داغ شده؛ همه نوع مشتری داریم اما مشتری های دم صبح ما بیشتر کارمندانی هستند که باید صبح زود به کارشان برسند و به واسطه اینکه قهوه، نوعی شادی و انرژی کاذب ایجاد می کند که باعث می شود آنها بهتر بتوانند به کارشان برسند؛ بنابراین پای ثابت مشتری های ما این قشر هستند.

دیگر مشتریان میثم را جوانانی تشکیل می دهند که معمولاً غروب ها پاتوق هایشان قهوه فروشی ها می شود؛ کسانی که بیشتر اوقات، شب هایی که روز بعدش تعطیل است، قهوه می خورند تا بتوانند شب زنده داری کنند و تفریح شبانشان توأم با نشاط باشد.

اینها دلایلی است که میثم و بقیه همکارانش را وادار می کند تا گام های جدی تری در این شغل بردارند و حالا در کنار شغل های سحرخیز دیگر جای پایی باز کنند تا جایی که برخی معتقدند؛ این شغل جای شغل هایی که صبح های زود کار و بارشان به راه بود را گرفته اند.

البته میثم که از نزدیک دستی بر این آتش دارد؛ معتقد است: « اینطور هم نیست که قهوه فروشی ها جای شغل های دیگری که صبح زود کارشان را شروع می کردند گرفته باشند؛ اما علت به چشم آمدنشان این است که قهوه خوردن و قهوه فروشی دیگر یک شغل لوکس به حساب نمی آید و تعدادشان هر روز در حال زیاد شدن است و این ابهام پیش آمده که جایگزین شغل های دیگر شده اند.

گرانی، روزگار قهوه فروشان را تلخ کرده

این نوشیدنی تلخ پرمشتری اما این روزها پایش را بدجور روی پدالِ گرانی گذاشته و می‌تازاند. حسین هم صاحب قهوه فروشی است، موهای بلندش را مدل گوجه‌ای بالای سرش جمع کرده، دستکش لاتکس سفیدرنگی دستش کرده است و دم دستگاه قهوه‌ساز ایستاده است تا سفارش‌ها آماده کند. به گفته این کافه دار، از وقتی گرانی‌ها شروع شده، مشتری هایش ریزش داشته اند. همینطور که کاپ قهوه را می‌گذارد زیر دستگاه تا با خامه کرمی رنگ قهوه پر شود، بدون اینکه نگاهش را برگرداند می‌گوید: «چند وقتی هست که مشتری‌های خرید قهوه فله و بسته‌ای‌مان کم شده، همه می‌آیند و یکی و دو کاپ قهوه می‌خورند و می‌روند. قهوه خوب لاکچری شده، مال از ما بهترونه.» می‌خندد و کاپ قهوه را با شکلات تلخی به مشتری می‌دهد.

قهوه‌های خوب و لاکچری به قول او در بالاترین قفسه است. مشتری این قهوه‌های ایتالیایی معمولاً پولدارهای آنطرف شهر هستند که وضعیت مالی خوبی هم دارند و هر بار از او این دانه‌های اروپایی را می‌خرند.

«عاشقان قهوه و حرفه‌ای‌ها کسانی هستند که عطر و طعم قهوه برایشان مهم است. آنها قهوه را می‌نوشند تا لذت ببرند.» این توضیحات حسین است که همینطور ادامه می‌دهد: «خیلی‌ها اهمیتی به قیمت گرانش نمی‌دهند آنها می‌خواهند لذت خوردن قهوه‌های عربیکای کنیایی را ببرند و با عطر و طعم دل انگیزش صبحشان را شروع کنند.»

مغازه‌ کوچک اوهم مانند همکارانش پراست از قهوه و اکسسوری‌های قهوه. بیرون مغازه چندتایی هم صندلی است که اگر خواستید سفارشی دهید، بنشینید و قهوه بخورید. اگر بیشتر با او حرف بزنی به‌خوبی متوجه خواهی شد که اگر درصد عربیکای قهوه بیشتر باشد، قیمتش هم بیشتر است به این خاطر که عطروطعم قهوه خیلی بهتر از روبوستا است. ویترینش را نشان می‌دهد که پر شده از کاپ‌ها و لیوان‌ها و تجهیزات قهوه؛ می گوید: تا سال گذشته قهوه به این شکل گران نبود؛ اما حالا گرانی دلار و نوسانات ارزی دست کافه داران را از پشت بسته و به آنها خسارت زده است.

به گفته حسین، افرادی که در زمینه فروش و سرو قهوه دستی دارند از اوضاع نابسامان این نوشیدنی زیاد راضی نیستند. گرانی، روزگارشان را بدجور تلخ کرده و به‌خوبی ریزش مشتریانشان را حس کرده‌اند.

هر کاپ قهوه که به ‌اندازه دو بند انگشت از این نوشیدنی است بین 20 تا 35 هزار تومان به فروش می‌رسد و بسته به اینکه چه نوع قهوه‌ای بخواهی، قیمت‌ها فرق می‌کند. قیمت هایی که گاهی در بالا و پایین و مرکز شهر هر کدام به خصوصند و گاهی این قیمت ها به 40 تومان هم می رسد.

البته آنهایی که از سال ها پیش، مشتری پر و پا قرص این نوشیدنی بوده‌اند؛ قهوه فروشی حسین را می شناسند و کاری به قیمت‌ها ندارند؛ اما به گفته خودش، کاهش مشتری ها به شکل واضحی مشخص است و از زمانی که قمیت قهوه از 15 هزار تومان به 20 هزار تومان رسیده، مشتریانی که در روز دو تا سه کاپ قهوه می خوردند حالا تعداد مصرفشان را کم کرده اند و بالتبع قهوه فروش ها هم باید یا تسلیم باشند و قهوه ای که می فروشند را گران نکنند که در نتیجه درآمد ناچیزی برایشان باقی خواهد ماند.

این کافه دار، از اصطلاح زیاد شدن دست ها استفاده می کند و می گوید: آینده خوبی برای این شغل متصور نیستیم به این خاطر که این شغل، شغلی نواست و جوان ها دوست دارند واردش شوند؛ اما مشکل اینجاست که آنها نمی دانند باید در این حرفه، مهارت داشته باشند؛ همین باعث شده که خیلی ها بعد از مدت کوتاهی مجبور باشند مغازه هایشان را ببندند و به شغل دیگری روی بیاورند.

حسین ادامه می دهد: «خیلی‌ها دیگر قهوه نمی‌خرند یا مثل قبل زیاد نمی‌خرند؛ چون هر کیلو قهوه خوب تا یک میلیون تومان هم برچسب قیمت می خورد و اگر یک قهوه بی‌کیفیت بخواهی تقریباً هر کیلو آن 500 هزار تومان برایت آب می خورد.

تلخی بازار قهوه را چشیده ایم

بسته به اینکه دانه قهوه ویتنام بخواهی یا قهوه هند ملایم و یا قهوه طعم دار هرکدام قیمت‌های متفاوتی دارند و لیست قیمت‌ها هر بار با تغییر قیمت دلار تغییر می کند. البته این تغییرات تنها به قیمت ها ختم نمی شود؛ اینکه با چه دستگاهی قهوه درست شود؛ هرکدام خاصیت مربوط به خودش را دارد چراکه تمام لذت خوردن قهوه، بسته به نحوه تهیه و آماده کردن آن دارد؛ به‌طوری‌که اگر با کمکس آماده شود؛ یک طعم دارد و اگر با فرنچ پرس و یا قهوه ساز وکیوم تهیه شود، طعم و عطر دیگری را به شما هدیه خواهد داد.

به گفته فروشنده قبلاً تنوع قهوه‌ها بیشتر بوده، حالا منتهی شده به قهوه کلمبیا، هندی، اتیوپی و چند تای دیگر به این خاطر که وارداتش سخت شده و خیلی‌هایشان دیگر وارد کشور نمی‌شوند.

قهوه‌فروشی را با بوی تلخ و گسش تنها می‌گذاری. حالا به ‌خوبی متوجه ای که فروشندگان، تلخی بازار قهوه را چشیده اند؛ وضعیتی که نه ‌تنها برای کافی‌شاپ‌ها و عمده‌فروشان و خرده‌فروشان قهوه در اصفهان پیش‌آمده بلکه، بوی گرانی قهوه در سراسر جهان پیچیده است اما با اینهمه اوقات شیرین با طعم تلخ قهوه نمی گذارد که خیلی ها از این نوشیدنی بگذرند.

نویسنده: : دریا قدرتی پور

منبع: عصر اصفهان

برچسب ها: قهوه تلخ