سنگینی هزینه‌های تولید صنایع دستی بر دوش هنرمندان اصفهان

در کنار تعطیلی کارگاه‌ها و در نتیجه کاهش تولید، فروش صنایع دستی نیز به دلیل عدم ورود گردشگران خارجی از یک سو و تحلیل رفتن توان اقتصادی خانواده‌های ایرانی از سوی دیگر سایه سنگین رکود را بر سر بازار صنایع دستی پهن کرد اما هنرمندان اصفهانی همچنان مردانه ایستاده‌اند تا خم به ابروی صنایع دستی نیاید و آنها بدون هیچ حمایتی تاکنون هنر را در اصفهان سرپا نگه‌داشته‌اند.

اما نمی‌توان از نظر دور کرد که ویترین داران صنایع دستی در بازار اصفهان حدود یک سال است که مشتری آن‌چنانی به خود نرسیده‌اند و حتی برخی از آنها رو به تعطیلی رفته‌اند.

هنرمندان به آموزش در فضای مجازی توجه کنند

یکی از هنرمندان حوزه صنایع دستی اصفهان که در عرصه آموزش این صنعت نیز فعالیت دارد، در خصوص حال و روز این روزهای هنرمندان صنایع دستی در اصفهان می‌گوید: اولین چالشی که کرونا برای هنرمندان صنایع دستی ایجاد کرد، بهم خوردن برنامه‌ریزی‌های فروش صنایع دستی در عید بود و منتظر مسافران نوروزی بودیم و متأسفانه کنسل شد.

تقریباً ۹۰ درصد واحدهای صنفی صنایع دستی اصفهان تعطیل است، چراکه کارگاه‌ها اگر باز کنند کار نمی‌کنند و اغلب فروشگاه‌ها نیز حتی اگر تا شب باز باشند ممکن است یک ریال فروش نداشته باشند و بسیاری از هنرمندان با یارانه‌های خود زندگی می‌کنند

مائده رضوی می‌افزاید: در روزهای اول شیوع این بیماری و اعمال محدودیت‌ها به شدت از نظر روحی دچار آسیب شدم اما پس از مدتی با روی آوردن به آموزش در فضای مجازی موفق شدم گوشه‌ای از فعالیت‌های خود را از سر بگیرم.

او ادامه می‌دهد: البته فضای مجازی نیز چالش‌های خودش را دارد چرا که مهارت استفاده از فضای مجازی افراد متفاوت است و این بستر نیز نیاز به سواد رسانه دارد البته چندماهی است که استفاده صحیح از فضای مجازی به چشم می‌خورد و برگزاری وبینارها اتفاق خوبی را رقم زده است.

این هنرمند صنایع دستی با اشاره به اقدامات میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان برای حمایت از هنرمندان عرصه صنایع دستی ابراز می‌کند: میراث فرهنگی هم در ابتدا شناخت درستی از این بحران به وجود آمده نداشت و برخی راهکارهایی برای پرداخت اجاره نامه، پرداخت مالیات، وام و حمایت صنایع دستی مطرح شد اما متأسفانه عملی نشد.

هنرمندان صنایع دستی هیچ حمایتی نشدند

صنایع دستی نه تنها از سبد خانوار بلکه از ذهن مسئولان هم حذف شده که تا کنون فقط وعده وعید حمایت به هنرمندان صنایع دستی داده شده است. در این خصوص رئیس اتحادیه صنایع دستی اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار می‌کند: از زمان شیوع کرونا، تورم بر روی مواد اولیه، رکود بازار و نبود مسافر خارجی و داخی به تولید و فروش صنایع دستی ضربه زد و متأسفانه هیچ گونه حمایت از هنرمندان صنایع دستی نشد.

عباس شیردلی می‌افزاید: اکنون میراث فرهنگی، طرح‌ها و برنامه‌هایی را برای ارائه تسهیلات مطرح کرده اما در حد قول است و متأسفانه آسیب زیادی به حیطه تولید و فروش صنایع دستی و صادرات صنایع دستی وارد شده است.

رئیس اتحادیه صنف صنایع دستی استان اصفهان خاطرنشان می‌کند: میراث فرهنگی قرار بود کمک بلاعوض به هنرمندان صنایع دستی بدهد اما اطلاعی از اینکه این اقدام صورت گرفته، ندارم در حالی که شرایط هنرمندان صنایع دستی اصلاً مطلوب نیست.

برخی هنرمندان اصفهان با یارانه زندگی می‌کنند

شیردلی که معتقد است فروش صنایع دستی در اصفهان نزدیک به صفر است، ادامه می‌دهد: بسیاری از ویترین داران اصفهان رو به تعطیلی است و چنانچه چاره‌ای اندیشیده نشود شاهد موج بیکاری در این بخش خواهیم بود.

او که معقتد است بار پرداخت هزینه‌های بیمه کارگران، اجاره کارگاه‌ها و مغازه‌ها، پرداخت حقوق و از سوی دیگر نداشتن فروش بر دوش هنرمندان سنگینی می‌کند، می‌افزاید: تقریباً ۹۰ درصد واحدهای صنفی صنایع دستی اصفهان تعطیل است، چراکه کارگاه‌ها اگر باز کنند کار نمی‌کنند و اغلب فروشگاه‌ها نیز حتی اگر تا شب باز باشند ممکن است یک ریال فروش نداشته باشند و بسیاری از هنرمندان با یارانه‌های خود زندگی می‌کنند.

رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان صنایع دستی اصفهان با بیان اینکه استان اصفهان با داشتن بیش از ۶۰ هزار تولیدکننده به صورت مستقیم و غیرمستقیم، تولیدات بسیار زیادی در حوزه صنایع دستی دارد، ادامه می‌دهد: هنرمندان اصفهان تقریباً ۶۰ تا ۷۰ درصد از صنایع دستی استان‌های دیگر را هم تأمین می‌کنند و اگر شعار خرید صنایع دستی ترویج یابد شاهد اتفاقات خوبی خواهیم بود.

فروشی نداریم

یکی از راه‌های ماندگار کردن هنر آموزش به نسل جوان است تا هنر را زنده نگهدارند و بستر فضای مجازی این امکان را برای هنرمندان به وجود آورده تا بتوانند هنر خود را به سراسر کشور و حتی سراسر جهان آموزش دهند در این خصوص یکی از هنرمندان صنایع دستی اصفهان اظهار می‌کند: در حوزه صنایع دستی مشغول آموزش هستم و برای فروش آثار اکثراً به صورت سفارشی است و درگیر بازار نیستیم.

روح الله اسحاق زاده می‌گوید: برای آموزش نیز تمرکز خود را بر آموزش مجازی و تهیه ویدئو آموزشی گذاشتیم که خوشبختانه در این زمینه موفق بودیم و از گنبد کابوس هنرجو داریم تا بندر امام از جنوب کشور که از طریق فضای مجازی با یک دیگر در ارتباط هستیم. البته برای آموزش مجازی نیاز به خلاقیت ویژه است. آموزش حضوری نیز کمتر شده است.

اقدامات صورت گرفته مُسکّن گونه است و از آن جمله می‌توان به بیمه فعالان صنایع دستی روستایی اشاره کرد که ثبت نام متقاضیان از یک ماه گذشته در استان اصفهان آغاز شده و هنوز آمار دقیقی از تعداد متقاضیان در دست نیست

این هنرمند صنایع دستی ادامه می‌دهد: هنرمندان خود را با شیوع ویروس کرونا وفق داده‌اند و راه گذران زندگی را پیدا کرده‌اند، اما فروشنده‌هایی که در سطح شهر ویترین دارند و به علت شیوع کرونا، گردشگر و خریدار خود را از دست دادند از این بحران پیش آمده ضرر دیدند.

اقدامات حمایتی صورت گرفته مُسکّن گونه است

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در خصوص اقدامات صورت گرفته برای حمایت از هنرمندان صنایع دستی در بحران شیوع کرونا می‌گوید: از زمان شیوع این بیماری و تشکیل جلسات مدیریت بحران آن نامه نگاری‌هایی را با شورای سیاستگذاری و ستادهای بحران در سطح ملی و استانی برای گوشزد کردن مشکلات فعالان صنایع دستی انجام دادیم که بخشی از آن مورد توجه قرار گرفت چرا که فعالان حوزه گردشگری و صنایع دستی جز نخستین مشاغلی بودند که در بحران شیوع کرونا آسیب دیدند.

فریدون الهیاری ادامه می‌دهد: البته باید توجه داشت که اقدامات صورت گرفته مُسکّن گونه است و از آن جمله می‌توان به بیمه فعالان صنایع دستی روستایی اشاره کرد که ثبت نام متقاضیان از یک ماه گذشته در استان اصفهان آغاز شده و هنوز آمار دقیقی از تعداد متقاضیان در دست نیست.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان تصریح می‌کند: از سوی دیگر سامانه «سادرا» و «جانا» را برای ثبت نام فعالان حوزه گردشگری و صنایع دستی راه‌اندازی کرده‌ایم تا با ثبت نام در این سامانه از تسهیلات بانکی استفاده کنند که تاکنون ۳۵۰ نفر از استان اصفهان در این سامانه ثبت نام کرده‌اند.

الهیاری خاطر نشان می‌کند: از سوی دیگر تقسیط قبوض خدماتی کارگاه‌های صنایع دستی را نیز دنبال کرده‌ایم و این امر محقق شده است. همچنین برای کارکنان این کارگاه‌ها نیز پرداخت تسهیلات در نظر گرفته شده است که برای هر یک از کارکنان که بیمه هستند ۱۲ میلیون تومان و برای افرادی نیز که بیمه نیستند ۶ میلیون تومان وام در نظر گرفته شده است. برای آن دسته از فعالان حوزه صنایع دستی نیز که از بازار کار حذف شده‌اند بیمه بیکاری در نظر گرفته شده است.

هر چند کرونا بحران پیش بینی نشده در همه جهان است، اما نمی‌توان پذیرفت که با گذشت یکسال از شیوع این بحران هنوز اقدامی اساسی در راستای بهبود شرایط اقشار مختلف جامعه و به ویژه هنرمندان که از داشته‌های بی بدیل اصفهان هستند، صورت نگرفته است.

300