22 مرداد 1401 - 11:09 ق.ظ

واکنش نسبت به اخراج خبرنگاران ایرنا و تکذیب های سوال برانگیز؛

سودا و سواد رسانه‌ای مدیران!

به این سه خبر توجه نمایید؛

عصر اصفهان،نادر مجیدی آهی/خبر اول اینکه چند روز قبل وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در رابطه با اخبار اخراج 500 خبرنگار ایرنا در استان ها گفت: هیچ اخراجی در ایرنا نداشتیم. برخی همکاران حق الزحمه ای و تحریری کار می‌کنند. شاید این افراد بوده اند!؟
دوم اینکه یک ماه قبل معاونت ارتباطات و اطلاع رسانی دفتر معاون اول رئیس جمهور با صدور بیانیه ای خبری را تکذیب نمود که طی آن ادعا شده بود معاون اول ریاست جمهوری در جلسه‌ای گفته است: “بازنشستگان فقط مصرف کننده‌اند و …” در این تکذیبیه اعلام شد که اولا: ایشان در تمامی جلسات رسمی و غیر رسمی جز در حمایت از این قشر آبرومند و محترم، سخنی نگفته است. سپس به عنوان شاهد مطلب نوشتند: در ثانی لازم به تاکید است در آخرین جلسه ای که با حضور معاون اول رئیس جمهور در خصوص بازنشستگان محترم برگزار شده، جبران مابه التفاوت عدد مصوب دولت با میزان افزایش مورد نظر بازنشستگان به عنوان متناسب سازی حقوق از سوی سازمان تامین اجتماعی به تصویب رسید!؟
خبر سوم آنکه کمتر از یک ماه است که سازمان صدا و سیما دوکانال خود را به دلیل نداشتن مخاطب تعطیل نموده است. اما در تمام 24 ساعت کانال های مزبور با پخش موسیقی مخصوص جشن و شادی، سخنانی پخش می‌شود مبنی براینکه قرار است طی یک برنامه ریزی دقیق(؟!) برنامه‌های این کانال ها (همان برنامه های بدون بیننده) در کانال های دیگر تجمیع شوند و سپس نظرخواهی هم بکنند!
مسولان اصرار دارند که مردم سواد رسانه ای داشته باشند. نگرانی آنها این است که مبادا مردم فریب موارد نادرست در پیام ها را بخورند. البته قاعده این است همه سواد رسانه را بیاموزند و الزامات آن را رعایت کنند. اما بزعم نگارنده خود مسولان در اولویت این مورد قراردارند. زیرا منبع انتشار اغلب اخبار در جامعه، مسولان و سازمان های تابعه می‌باشد. همه می‌دانیم امروز دیگر نمی‌توان با ترفند تکذیب وقایع، و یا با ادعای تقطیع سخن، از چنگ فضای عمومی رسانه گریخت. بنابراین چه فرصتی بهتر از این که مدیران جامعه با ارایه الگوی پیام درست در اطلاع رسانی، مردم را در تشخیص الگوی موارد نادرست در پیام ها امداد نمایند؟ طرفه آنکه در این زمینه هرچقدر آموختن سواد رسانه برای شخص عادی دشوار باشد، رعایت و ترویج آن برای مسولان به عنوان صاحب خبر، می تواند آسان باشد.
برای این مهم اگر به این موضوع ساده توجه شود که خبر نمی‌تواند رسانه را انتخاب نماید و به محض اعلام، در اختیار دوست و دشمن قرار می‌گیرد، کافی است حرفی که نشاید، نزنند. اما خبری که دارای ارزش خبری مورد نیاز است و باید گفته شود، لازم است که اولا راست باشد. سپس با خودستایی تزیین نشود وآنگاه به تحقیر مخالف و رقیب آلوده نگردد.
به سه خبر فوق بازگردیم. در خبر اول مقام وزارت توجه نکرده‌اند که با این طرز تکذیب، عملا ضمن تایید خبر مزبور، این موضوع را نیز به مخاطبان القا کرده‌اند که از نظر ایشان(دولت) اخراج خبرنگاران حق الزحمه‌ای نام‌اش اخراج نیست و مشکلی وجود ندارد!؟ درحالیکه در پاسخ این مطلب باید خبر رسیدگی به مطلب و بررسی علت این مشکل در سپهر تمام رسانه ها را اعلام می‌کردند.
در خبر دوم معاونت ارتباطات و اطلاع رسانی دفتر معاون اول رئیس جمهور توجه نداشته است که بیانیه ایشان بقول علمای قدیم، انکار ابلغ من الاقرار از آب درآمده است! یعنی اگر در آن جلسه چنان حرفی زده نشده بود، ادعای آن تجلیل غلیظ از بازنشستگان نیز در همان جلسه موضوعیت نداشت. ضمن آنکه آنچه که به عنوان شاهد مطلب، در انتهای تکذیبیه آورده بودند، همانروز توسط مسول مستقیم آن تکذیب شده بود! درواقع این انتشار این تکذیبیه در فضای رسانه معاون اول را از آثار چنان حرفی جدا نکرد. لذا کافی بود صرفا تکذیب نمایند و یا اصلا چه اشکال داشت که عذر بخواهند؟
خبر سوم که نیاز به توضیح ندارد. مدیریت دولتی رسانه ملی که باید سرمشق سواد رسانه باشد، اینگونه و با ناشیگری می خواهد شکست دو کانال خبری خود در جذب مخاطب و تبلیغات را به عنوان خبر یک توفیق بزرگ به مخاطب قالب نماید. در حالیکه کافی بود فقط کانال مزبور را قطع نمایند و یا دست کم یک متن بگذارند که این کانال تعطیل شده است. اقرار به دلایل پیشکش.
این نمونه ها از عالی ترین سطح مسئولان نقل شد. بسراغ مدیریت های میانی و مسولان پاسخگویی و کارمندان مربوطه برویم که اوضاع عجیب تر است. در رفتار اغلب مسئولان به تاسی از آن مثل معروف که روزگاری گفته بود: هرچه آن خسرو کند شیرین بود، چیز ناخوشایندی وجود دارد. گمان هم می‌کنند اگر آنطور نباشند، در موضع شکست تصور می‌شوند. در حالیکه اگر آنطور نباشند صمیمی‌تر به نظر خواهند آمد. این گمان فقط باعث می‌شود آنقدر که در امور ناصح مردم اند، خود به عامل به آن نباشند. قصه منحصر به سواد رسانه هم نیست.
یک استاد ارتباطات (*) نوشته است سوادرسانه می‌تواند سنجش نسبت هر محتوا با عدالت اجتماعی باشد. اگر این حرف را بزبان ساده بخواهیم برای مسئولان ترجمه کنیم یک تعبیر از آن اینطور می‌تواند باشد که حرف(خبر) و عملکرد آنها نباید اینگونه از هم فاصله داشته باشند.
——————-
* – دکتر یونس شکرخواه

کد خبر: 119224

برچسب ها: , , , ,

ارسال دیدگاه

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید در وب سایت منتشر خواهد شد

پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد

  • مجموع دیدگاهها: 0
  • در انتظار بررسی: 0
  • انتشار یافته: 0