درخواست حفظ پایداری جریان زاینده‌رود تا نیمه فروردین ماه

باسمه تعالی

جناب آقای دکتر سید رضا مرتضوی

استاندار محترم و رئیس کارگروه سازگاری با کم‌آبی استان اصفهان

همان‌گونه که آگاهی دارید، زاینده‌رود، اصلی‌ترین رودخانۀ فلات مرکزی ایران است که در تمام طول سال جریان داشته، هم اکنون به علت بارگذاری‌های بی‌رویه به ویژه در بالادست و کمبود شدید آب، به خشک‌رودی بدل شده است. شهر تاريخي اصفهان که به برکت جریان دائمی زاینده‌رود شکل گرفته، بالیده و به پایتخت فرهنگی ایران ارتقاء یافته، در هيچ زماني به اندازۀ دورۀ كنوني در معرض آسيب‌هاي زيست‌محيطي و گسترش بي‌قاعده و تغییر کاربری اراضی فراتر از توان اکولوژیک نبوده است. متأسفانه طی سالیان اخیر، تبدیل زاینده‌رود و زیست‌بوم طبیعی آن به کانال موقت آبرسانی و قطع و وصل مکرر جریان و خشکاندن ادواری زاینده‌رود و نابودی میلیاردها زیستمند حریم و بستر رودخانه، به رویه‌ای عادی تبدیل شده است و از آثار منفی و خطرناک افت آبخوان‌ها و بروز پدیدۀ بازگشت‌ناپذیر فرونشست زمین در شهر اصفهان که حیات در این شهر را در معرض تهدید جدی قرار داده، غفلت شده است. یکی از مصادیق بارز این رویۀ تکراری که بی‌شک تخطی از قانون هم محسوب می‌شود، حذف سهم پایداری جریان رودخانه و نیاز زیست‌محیطی در سال آبی جاری، با وجود تصویب در کارگروه سازگاری با کم‌آبی استان است. این در حالی است که سرعت و گستردگی بروز و پیشروی بحران‌هایی که تنها به بخشی از آنها اشاره شد، به حدی است که برای نجات اصفهان فرصت چندانی وجود ندارد و در صورتی که فوراً برای جریان دائمی زاینده‌رود تصمیم گیری نشود؛ شاید برای همیشه باید نگران قضاوت تاریخ و نسل‌های آینده به عملکرد خود باشیم. اگرچه، حفظ جریان پایدار در زاینده‌رود به معنای حل همه مسائل نیست‌، ولی بی‌شک اولین و مهمترین گام است؛ گامی که باید برداشته شود تا طبیعت به ما مجال برداشتن گام‌های بعدی را بدهد. گامی در جهت ایجاد روحیۀ امید و همکاری و درک مشترک در تأمین نیاز زیست‌محیطی و باور به امکان‌پذیر بودن حفظ جریانی حداقلی ولی دائمی در زاینده‌رود به صورت طبیعی.

ما امضاکنندگان این درخواست بر اساس دلایل زیر خواستار حفظ پایداری جریان زاینده‌رود و تأمین هرچند اندک نیاز زیست‌محیطی در بازۀ زمانی اتمام تحویل آب به کشاورزان شرق تا زمان رهاسازی مجدد در نیمۀ فروردین ۱۴۰۱ هستیم:

–           در بسیاری از اسناد و قوانین بالادستی از جمله اصل 50 قانون اساسی، سیاست‌های کلی محیط زیست و منابع آب ابلاغی مقام معظم رهبری، قانون حفاظت، احیاء و مدیریت تالاب های کشور، آیین‌نامه جلوگیری از تخریب و آلودگی غیرقابل جبران تالاب‌ها و مصوبات هیأت دولت؛ بر اهمیت حفظ محیط زیست و تأمین نیاز آبی زیست‌محیطی بعد از تأمین آب شرب تصریح شده است. بنابراین، خشکاندن زاینده‌رود در فواصل بین نوبت‌های آبیاری غیرقانونی است.

–           بارش‌های نسبتاً مناسب در سرشاخه‌ها و جاری بودن رودخانه برای کشت کشاورزان شرق، امکان جاری سازی دائمی با جریان کمینه را مهیا می‌سازد.

–           بر پایۀ این درخواست ضمن حفظ خط قرمز سد زاینده‌رود برای تامین آب شرب، می‌توان با رهاسازی حداقلی بخشی از «نیاز زیست‌محیطی و پایداری جریان رودخانه» مصوب شده در برنامه توزیع آبِ سال جاری و همچنین مصوبات شورای عالی آب و شورای هماهنگی حوضه (176 میلیون مترمکعب)؛ ضمن تغذیۀ حداقلی آبخوان و جلوگیری هرچند اندک از تشدید فرونشست، امکان تقویت چاه‌های مورد استفاده در شرب و کشاورزی را هم فراهم نمود.

–           خشکاندن رودخانه در بازۀ زمانی پایان تحویل آب به کشاورزان شرق تا رهاسازی مجدد در فروردین ماه، آثار زیان‌‌بار زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی قابل توجهی به دنبال خواهد داشت.

این جریان کمینه آب در رودخانه می‌تواند تلاشی در جهت حاکمیت قانون و رعایت عدالت، انصاف و اخلاق و بارقۀ امیدی براي زنده ماندن اين پیکرۀ نيمه‌جان و ﻧﻤﺎدي از امکان ایجاد تغییر و ﺗﻌﻬﺪي ﺑﻪ این رودﺧﺎنۀ ﺗﻤﺪن‌ساز و شاهرگ حیاتی اصفهان و ﻗﻠﺐ تپندۀ اﯾﺮان باشد.

رونوشت:

جناب آقای دکتر مهران زینلیان، معاون محترم هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان

جناب آقای مهندس حسن ساسانی، مدیرعامل محترم شرکت آب منطقه‌ای اصفهان و دبیر محترم کارگروه سازگاری با کم‌آبی استان اصفهان

جناب آقای دکتر علی اصفهانی، دادستان محترم عمومی و انقلاب اصفهان

جناب آقای مهندس مهرداد مرادمند، رئیس محترم سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان

جناب آقای دکتر محمدرضا قاسمی، سرپرست محترم سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان اصفهان

جناب آقای دکتر ایرج حشمتی، مدیر محترم اداره کل محیط زیست استان اصفهان

جناب آقای دکتر هاشم امینی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان

جناب آقای دکتر سید علی ‌محمد میر محمدی میبدی، رئیس محترم دانشگاه صنعتی اصفهان

جناب آقای دکتر حسین هرسیج، رئیس محترم دانشگاه اصفهان

جناب آقای دکتر شاهین شیرانی، رئیس محترم دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

جناب آقای دکتر رضا نصر اصفهانی، رئیس محترم دانشگاه هنر اصفهان

جناب آقای دکتر پیام نجفی، رئیس محترم دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان

جناب آقای مهندس محمد نورصالحی، رئیس محترم شورای شهر اصفهان

جناب آقای دکتر علی قاسم‌زاده، شهردار محترم اصفهان

جناب آقای دکتر علیرضا ایزدی، مدیر محترم اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اصفهان

جناب آقای مهندس امیرحسین کمیلی، سرپرست محترم سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان

جناب آقای محمد الموتی، دبیر محترم شبکه تشکل‌های محیط زیست و منابع طبیعی کشور

برچسب ها: زاینده رود , نامه به استاندار