عاشورا، واقعه ای ماندگار در تاریخ

شیعیان همه‌ساله با آغاز ماه محرم به عزاداری می‌پردازند. مراسم عزاداری در بیشتر مناطق تا روزهای 11 و 12 محرم و در بعضی مناطق تا پایان ماه صفر ادامه می‌یابد. اوج این عزاداری‌ها در روز عاشوراست. این روز در تقویم رسمی کشورهایی ازجمله ایران، عراق، افغانستان، پاکستان و هند تعطیل است.

عاشورا پس از واقعه کربلا

واقعه کربلا در روز جمعه دهم مُحَرَّم سال 61 قمری رخ داد. سن امام حسین (ع) در آن زمان ۵۶ سال و چند ماه بود.

بنی امیه پس از واقعه کربلا با اقداماتی مانند شروع به ذخیره آذوقه یک سال خود، تبریک و شادباش گفتن و لباس‌های نو پوشیدن، و روزه گرفتن، روز عاشورا را مبارک شمردند^. چنانکه در زیارت عاشورای امام حسین (ع) آمده، «هذا یومٌ تَبَرَّکت ‏بِهِ بَنُوأُمَیةَ؛ این روزی است که بنی امیه آن را مبارک می‌دانستند».

امامان معصوم شیعه روزه گرفتن در روز عاشورا  را نهی کرده‌اند و در برخی موارد گفته‌اند که در روز عاشورا تا نزدیک غروب چیزی نخورید و نیاشامید، اما نزدیک غروب چیزی بخورید تا روزه اصطلاحی نباشد.

سوگواری در روز عاشورا

روز عاشورا مهم‌ترین روز  عزاداری در فرهنگ شیعیان است. در هر نقطه‌ای که گروهی از شیعیان حضور داشته باشند در این روز مراسم سوگواری برگزار می‌شود. کشورهای شیعه‌نشین در این روز تعطیل رسمی هستند. بازارها و کسب و کار نیز تعطیل است. عزاداری که در ده روز اول ماه محرم   معمولا شب‌ها و در مکان‌های سرپوشیده برگزار می‌شد به کوچه و خیابان‌ها منتقل می‌شود و مردم به صورت دسته‌های عزاداری حرکت می‌کنند. دسته‌های عزادار با خود پرچم‌های عزا، علم، کتل، توغ، سایر نشان‌های مربوط به عزاداری امام حسین(ع) را حمل می‌کنند. عزاداری روز عاشورا تا ظهر طول می‌کشد. دسته‌جات عزا معمولا به اماکن مذهبی عمومی مثل حرم امامان یا امامزادگان منطقه و منزل عالمان ساکن هر شهر می‌روند. در برخی مناطق نیز آخرین نقطه حرکت عزادارن قبرستان و محل دفن اموات است تا برای درگذشتگان طلب رحمت کنند.

نخستین بار آل بویه این روز را تعطیل عمومی اعلام کردند و مردم به عزاداری مشغول شدند.

شیعیان و حتی برخی از اهل سنت و ادیان غیراسلامی، روز عاشورا را برای زنده‌داشت یاد شهیدان کربلا به سوگ می‌نشینند. سوگواری محرم، در آغاز با گریه و شعرخوانی صورت می‌گرفت؛ اما رفته‌رفته مداحی، روضه خوانی، شمایل کشی، سینه زنی، تعزیه و مراسم دیگری به آن افزوده شد. بیشتر این آیین ها در دوران آل بویه، صفویه و قاجار شکل گرفتند. با توجه به پاره ای از آسیب شناسی های صورت گرفته در مراسم عاشورا، برخی از عالمان دینی و روشنفکران مقابله‌هایی با بعضی از این آیین‌ها (به ویژه قمه زنی) داشته‌اند.

منبع: ویکی شیعه

برچسب ها: بنی امیه , روزعاشورا , فرهنگ شیعیان , مراسم سوگواری , واقعه کربلا